ساخت منبع آب در زیستگاه یوزپلنگ
ساخت منبع آب در زیستگاه یوزپلنگ - دره انجیر یزد
این بار در نذر طبیعت قصد داریم یک منبع آبی در پناهگاه حیات وحش دره انجیر احداث کنیم. کمپین پیشین نذر طبیعت برای ساخت آبشخور و تامین علوفه در منطقه هلالی و افتخاری خراسان با موفقیت به اجرا شد. 70 پشتیبان در یک ماه بیش از 8 میلیون تومان از این کمپین حمایت کردند. این بار قصد داریم با حمایت شما دوستداران محیط زیست و حیات وحش یک منبع آبی در پناهگاه حیات وحش دره انجیر یزد احداث کنیم.
چرا به ساخت این منبع آب نیاز است؟
استان یزد با وسعتی معادل 131575 کیلومتر مربع در بخش مرکزی فلات ایران واقع است. 20 درصد وسعت استان یزد با عناوین اثر طبیعی ملی، پارک ملی، پناهگاه حیات وحش، منطقه حفاظت شده و منطقه شکار ممنوع تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.
متاسفانه تمامی مناطق استان یزد با توجه به خشکسالی های پی در پی سالهای گذشته با عارضه کم آبی برای حیات وحش رو به رو هستند و تلفات زیادی از سمداران را از یکسال گذشته تا به کنون داشتهاند.
منطقه حفاظت شده کوه بافق و پناهگاه حیات وحش دره انجیر واقع در استان یزد از مهمترین زیستگاههای یوزپلنگ آسیایی و پلنگ ایرانی در فلات مرکزی ایران هستند. متاسفانه خشکسالی و برداشتهای بیرویه آب در سالهای اخیر باعث پایین رفتن سطح آب و در نتیجه کم آب بودن و یا خشکیدن تعداد زیادی از چشمههای طبیعی این مناطق شده است بطوری که حیواناتی چون جبیر که از طعمههای اصلی یوز است برای تامین آب مورد نیاز دچار مشکلات عدیدهای شدهاند. علاوه بر آن، این مناطق دارای پوشش گیاهی مناسبی نیز برای تامین غذای علفخواران نمیباشند چرا که در پناهگاه حیاتوحش دره انجیر علفخوارانی چون قوچ و میش برای تغذیه به کنار جادههای اسفالته پناه آورده‌اند، ولی اولویت با تقویت منابع آبی این مناطق است.
یک زیستگاه علاوه بر اینکه خاستگاه جانوران زیادی است، اگر نقش کریدور حیات وحش را نیز داشته باشد، دارای ارزش بیشتری است، با توجه به این موضوع لازم به ذکر است که پناهگاه حیاتوحش دره انجیر از مهمترین کریدورهای یوزپلنگ آسیایی بین زیستگاههای خراسان جنوبی و یزد است، همچنین منطقه حفاظت شده کوه بافق که بین زیستگاههای اصلی یوز در استان کرمان و یزد واقع شده و تصاویر گرفته شده توسط دوربین‌های تله‌ای طی 15 سال گذشته و مطالعات ژنتیکی بیانگر این موضوع است.
نذر طبیعت چیست؟
نذرطبیعت عنوان آئینی است که در مرداد ماه 1395 توسط یکی از محیط‌بانان ایران نامگذاری و راه‌اندازی شد که طی آن افرادی که علاقمندند به طبیعت ایران کمک کنید برای ساخت آبشخور و تأمین علوفه برای حیاتوحش در مناطق درگیر خشکسالی پا پیش می‌گذارند و نیز در تآمین دارو و تجهیزات دامپزشکی برای حیات وحش مجروح در سراسر کشور کمک می‌کنند.
دره انجیر
این منطقه طی مصوبه شماره ۲۳۱ شورای عالی محیط زیست در تاریخ ۱۳۸۱/۳/۲۱ به عنوان پناهگاه حیاتوحش دره انجیر و نی‌باز اعلام شد. پناهگاه حیات وحش دره‌انجیر با وسعت ۱۷۵,۲۲۷ هکتار در استان یزد واقع شده است.
پستاندارن شاخص آن شامل یوزپلنگ، پلنگ، جبیر، قوچ و میش، کل و بز، کفتار، کاراکال، گربه وحشی، خرگوش، روباه معمولی و انواع جوندگان می‌باشند. از پرندگان آن کبک، تیهو، باقرقره شکم سیاه، سنگ چشم خاکستری، چکاوک بیابانی، زاغ بور، دلیجه، دودوک و انواع مختلفی از پرندگان شکاری و گنجشک‌سانان را می‌توان نام برد. از خزندگان و دوزیستان آن می‌توان به لاک‌پشت مهمیزدار، بزمجه بیابانی، سوسمار خاردم ایرانی و آگامای چابک اشاره کرد.
جهت گرفتن اطلاعات بیشتر در مورد منطقه و کمپین، می‌توانید با آقای نجفی از فعالان محیط زیست و نماینده نذر طبیعت در استان یزد تماس بگیرید
09139521128
8 آبان 1395
شروع پروژه
-
14 اسفند 1395
۱۳۹۵/۱۱/۰۴
گزارش پیشرفت پروژه
بنا بر بازدیدهای انجام شده و جلساتی با مدیریت و محیط بانان منطقه در ابتدا تصمیم بر احداث آبشخور جدید با نصب تانکر بود که با مشورت با کارشناسان امر و همچنین بررسی نقشه ابشخورهای مصنوعی منطقه و توجه به این موضوع که اقدامی پایدار در راستای مدیریت منابع آبی دره انجیر صورت گیرد، تصمیم گرفتیم که یکی از چشمه های منطقه را که دارای اهمیت بالا برای حیات وحش است بازسازی و ترمیم کنیم. در نتیجه چشمه کج لنگی در کوه نی باز واقع در شمال غربی پناهگاه حیات وحش دره انجیر انتخاب گردید.
با توجه به موقعیت چشمه که در دامنه کوه واقع شده است، تا سرچمشه آن حفر گردید. سپس بوسیله سنگ های مناسب اطراف و بصورت بتنی به شکل چاه (حدود 5/1متر) تا سطح زمین بالا آمد. سپس کانالی از چاه در حدود 150 متر به سمت پایین دست چشمه، جهت ایجاد آبشخوری سیمانی، حفر شد و لوله گذاری گردید.
تاکنون اقدامات ذکر شده به نحو احسن و با نظارت مدیریت مهندس عزیزی رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان اردکان و محیط بانان منطقه انجام شده است. احداث آبشخور سیمانی، پوشاندن کانال حفر شده و ساخت درب برای چاه ایجاد شده از جمله کارهای باقی مانده است که انشالله در چند روز آینده به اتمام خواهد رسید.
اقدام صورت گرفته به این شکل باعث می شود که آب چشمه در فصل گرما نیز ذخیره شود درصورتی که قبل از این، آب چشمه مورد نظر بدنبال تجمع حیوانات باعث کثیفی و گرفتگی آن و هم بدلیل خشکسالی، بسیار کم می شد.
جواد نجفی کارشناس تنوع زیستی و مجری پروژه
